Studia w Polsce

Organizacja studiów

Studia wyższe można odbywać na uczelniach publicznych i niepublicznych, czyli m.in. na uniwersytecie, politechnice, w akademii i szkole wyższej. Co do zasady uczelnie publiczne są dotowane z budżetu państwa i nie pobierają opłat za studia dzienne. Studia na uczelni prywatnej są płatne.

Wykaz uczelni oraz dane teleadresowe polskich szkół wyższych są dostępne tutaj: studia.pl

Studia można odbywać w trybie stacjonarnym lub niestacjonarnym. Generalnie zajęcia na studiach stacjonarnych (zwanych także dziennymi) odbywają się codziennie z wyjątkiem sobót i niedziel. Natomiast na studiach niestacjonarnych (zaocznych) tzw. zjazdy odbywają się w piątki, soboty i niedziele kilka razy w ciągu semestru. Określenie „studia wieczorowe” odnosi się do systemu studiów niestacjonarnych, w którym zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku od godzin popołudniowych do wieczornych. Studia zaoczne i wieczorowe są płatne nawet na uczelniach publicznych.

Rok akademicki zaczyna się 1 października i kończy się mniej więcej w połowie czerwca. Studia podzielone są na semestry: zimowy i letni. Jeden semestr trwa około 4–5 miesięcy. Z każdego przedmiotu w semestrze studenci są rozliczani – podczas tak zwanej sesji muszą zdać egzamin bądź uzyskać zaliczenie. Warunkiem kontynuowania nauki jest zaliczenie semestru, czyli otrzymanie pozytywnej oceny ze wszystkich przedmiotów, na które w danym semestrze student uczęszczał. Po ukończeniu studiów, uzyskaniu absolutorium (tj. uzyskaniu wpisu poświadczającego zdanie wszystkich egzaminów oraz zaliczeniu przedmiotów wymaganych przez program studiów), złożeniu pracy dyplomowej (licencjackiej, inżynierskiej, magisterskiej) i zdaniu egzaminu uczelnia nadaje studentowi tytuł zawodowy (licencjata, inżyniera, magistra). 

Organizację i tok studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta określa regulamin studiów. Regulamin studiów każdej uczelni stanowi jeden z podstawowych dokumentów, z którym powinien zapoznać się student. W regulaminie znajdują się regulacje zapewniające prawidłowy przebieg procesu kształcenia, a także generalne zasady dotyczące organizacji studiów. Regulamin studiów jest dostępny na stronach internetowych szkół wyższych.

Rekrutacja na studia

Poszczególne uczelnie w Polsce ustalają własne warunki i zasady przyjmowania studentów.

Nabór na studia wyższe może odbywać się na podstawie konkursu sumy punktów uzyskanych na maturze z wymaganych przez dany wydział uczelni przedmiotów. Osoby, które zdały odpowiednik polskiej matury zagranicą, mogą być zobowiązane do przystąpienia do egzaminu wstępnego, jeśli suma punktów za przedmioty na ich maturze jest inna niż w Polsce i nie może zostać przeliczona. Niektóre uczelnie prowadzą rekrutację tylko na podstawie egzaminu wstępnego, czasami jest wymagane świadectwo maturalne oraz zdanie egzaminu wstępnego. Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat rekrutacji, należy skontaktować się w wybranym przez siebie wydziałem na danej uczelni.

Podczas rekrutacji obowiązuje zasada niedyskryminacji, co oznacza, że rekrutacja powinna opierać się na obiektywnej ocenie wiedzy i (lub) umiejętności kandydatów, a szanse przyjęcia powinny być jednakowe dla wszystkich – bez względu na wiek, płeć czy pochodzenie.

Rodzaje studiów

W Polsce istnieje kilka rodzajów studiów. Różnią się one warunkami, które student musi spełnić, aby zostać przyjętym, długością nauki oraz tytułami zawodowymi, które student może otrzymać po ich zakończeniu. 

• Studia pierwszego stopnia – to studia zawodowe, które przygotowują do pracy w określonym zawodzie i kończą się uzyskaniem tytułu licencjata lub inżyniera. Nauka na studiach pierwszego stopnia trwa od 6 do 7 semestrów. Aby podjąć te studia, należy ukończyć szkołę średnią oraz zdać maturę (w Polsce lub za granicą).
• Studia drugiego stopnia – to studia zawodowe, które kończą się uzyskaniem tytułu magistra, magistra inżyniera lub tytułu równorzędnego (np. tytułu lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii). Studia drugiego stopnia trwają 3–4 semestry. Nauka na studiach drugiego stopnia wymaga uprzedniego ukończenia studiów pierwszego stopnia (w Polsce lub za granicą).
• Jednolite studia magisterskie – to studia, które kończą się uzyskaniem tytułu magistra, magistra inżyniera lub tytułu równorzędnego. Nauka na jednolitych studiach magisterskich trwa od 9 do 12 semestrów i wymaga posiadania świadectwa maturalnego uzyskanego w Polsce lub za granicą. Jednolite studia magisterskie obowiązują na takich kierunkach, jak m.in. farmacja, prawo, psychologia, medycyna

Stypendia

Student ma prawo uzyskać stypendium pieniężne. Możliwe są następujące stypendia:

• Rektora: dla osób, które uzyskały wysoką średnią ocen bądź odznaczają się osiągnięciami naukowymi;
• Socjalne: dla osób w trudnej sytuacji materialnej. Starając się o stypendium socjalne należy przedłożyć dokumenty poświadczające wysokość miesięcznych dochodów na osobę w rodzinie;
• Stypendium dla osób niepełnosprawnych.

Wielu studentów korzysta z wymian studenckich, np. w ramach programu Sokrates- Erasmus. Wymiana obejmuje możliwość nauki na uczelni zagranicą, a także stypendium pieniężne na pokrycie kosztów życia. By móc skorzystać z wymiany zazwyczaj trzeba mieć wysoką średnią ocen i znać język obcy.

O szczegóły przyznawania stypendiów i wymiany najlepiej zapytać w rektoracie uczelni.